Merak Edilen Yönleri ve Tüm Kullanım Alanlarıyla Boraks
Özellikle yaşam alanlarındaki faydalı etkileri ile ön plana çıkan boraks kimyasal bir maddedir ve tüm kimyasal maddelerde olduğu gibi bilinçli olarak kullanılması gerekir. Asidik yapıya sahip olan madde, suda çözünür ve beyaz toz şeklindedir. Deniz suyunda doğal olarak bulunur.
Tarihi çok eskilere dayanan boraks, eskiden insanlar tarafından yiyeceklerin bozulmadan muhafaza edilmesinde ve temizlik amacıyla kullanılırdı. Diğer adı borik asit olan madde, ağız yoluyla alındığında zehirli etkilere sahiptir.
Geniş bir kullanım alanına sahip olan madenin kanser hücrelerini yok ettiğine dair bilgiler de bulunmaktadır. Günümüzde ev kadınları tarafından doğal bir temizleyici olarak kullanılır ve temizleme konusunda oldukça etkindir. Toprakta, bitkilerde ve insan vücudunda bir miktar doğal olarak boraks bulunur.
Boraks Nedir?
Hemen hemen her alanda kullanılan boraks içinde ne var?
- Bor, sodyum, oksijen mineralleri ve suyun bir araya gelerek oluşturduğu kimyasal bir madde olan boraks, beyaz renkli, kristal yapıda ve toz formundadır.
- 75 derece sıcaklıkta eriyen boraks tozu alkolde çözünmez.
- Erime durumunda iken suyunu kaybetmeye başlar ve yaklaşık 200 derecede kaynar.
- Suyun sertliğini azaltmada kullanılan madde deterjan yapımında kullanılır.
- Ev hanımları tarafından organik bir ürün olduğu için deterjan yapısı nedeniyle çamaşır yıkamada yaygın olarak kullanılır.
- Doğal antiseptik özelliğe sahiptir ve bu özelliğinden dolayı sağlık alanında da kullanılabilir.
Boraks ne demek?
- Kimyasal adı disodyum tetraborat olan madde, deniz suyunun buharlaştırılması sonucu elde edilir.
- Arapçada parlak anlamına gelen Burak isminden almıştır.
- Romanya, Amerika ve Türkiye’de doğal olarak bulunan boraks, alerjik etkilere neden olabilir. Bu yüzden boraks kullanılırken önlem alınması gerekir.
- Kimyasal maddeyi evinde kullanmak istemeyen ve doğal ürünlerle temizlik yapmayı tercih edenler tarafından sıkça kullanılan bir üründür.
Boraks Nasıl Yapılır?
- Boraks yeni nesil oyun hamuru olan slime yapımında yaygın olarak kullanılır. Son dönem çocuk eğlencelerinden biri olan slime, yumuşak ve yapışmaz bir formu olan oyun hamurudur. Slime adı verilen oyun hamurunun ana malzemesi boraks olduğu için hamura boraks da denmektedir.
- Peki, boraks evde nasıl yapılır? 1 su bardağı tutkal, 1 yemek kaşığı borax tozu, 1/2 (yarım) su bardağı sıcak su ve gıda boyası içeren boraks malzemeleri ile evde slime oyun hamuru yapılabilir.
- 1 su bardağı sıcak su içerisine 1 yemek kaşığı boraks tozu eklenir ve eriyinceye kadar iyice karıştırılır.
- Diğer yandan bir kaseye yarım su bardağı tutkal yarım su bardağı sıcak su karıştırılır. Tutkal ile sıcak su birbirine iyice karıştıktan sonar içine istenilen renkte gıda boyası eklenir.
- Geniş bir kabın içine boraks karışım ve tutkal karışım eklenerek iyice karıştırılır.
- Hazırlanan slime katı kıvamda ise içine biraz daha sıcak su eklenebilir.
Boraks Suyu Nedir? Nasıl Hazırlanır? Nerede Kullanılır?
Boraks eklenerek hazırlanan suya boraks suyu denir. Boraks su ile karıştırılarak evlerde ve iş yerlerinde temizlik amaçlı kullanılır. Ev temizliğinde kullanılan diğer deterjanlarla hemen hemen aynı etkiye sahip olan boraks, kimyasal deterjanların içerdiği zararlı maddeleri içermediğinden dolayı tercih edilir.
Arap sabunu, su ve boraks kullanılarak hazırlanan temizlik suyuna limon suyu ve sirke atılarak kullanıldığında daha etkili olur. Bu boraks suyu karışımı genellikle elde yıkanan çamaşırlarda oldukça etkindir.
1 su bardağı çamaşır sodası ve 10 gram boraks karıştırılıp içerisine:
- 4-5 damla limon yağı,
- 4-5 damla biberiye yağı,
- 1-2 damla kekik yağı,
- 4-5 damla da portakal yağı damlatılır.
Hazırlanan karışımın yarım çay bardaklık miktarı bulaşık suyuna eklendiğinde hem mis kokulu hem de tertemiz tabak ve bardaklara sahip olunabilir. Yıkama işleminden sonra durulama işleminin sirkeli su ile en az 2 kez olması önerilir. Ayrıca boraks gliserin ve su ile karıştırılarak ev temizliğinde kullanılır.
Peki, boraks temizlikte nasıl kullanılır?
- 1 yemek kaşığı yani yaklaşık 10 gram boraks,
- 10-15 damla lavanta yağı
- 1 bardak sirke kullanılarak hazırlanan karışım ev temizliğinde güvenle kullanılabilir.
Boraks Kullanım Alanları
- Kozmetik sektöründe yaygın olarak kullanılan boraks, losyon ve kremlerin kıvamını arttırmada önemli rol oynar.
- Özellikle el sabunlarında kullanılan madde, üstün temizleme gücü ile dikkat çeker.
- Kıvam arttırıcı özelliğinin yanı sıra ciltteki bakterilerin ve ölü hücrelerin yok edilmesinde, akne oluşumunun önlenmesinde ve cilt yağlarının yok edilmesinde de faydaları olan boraks exfoliants kremlerin yapısında kullanılır.
- Sertleştirici özelliği nedeniyle inşaat sektöründe çimento yapımında kullanılan madde, atık sanayisinde ve enerji sektöründe de kullanılır. İnşaat sektöründe ise boraks kaynak tozu yaygın olarak kullanılır.
- Bulaşık ve çamaşır makineleri için tasarlanan parlatıcılar ve deterjanların yapısında da boraks vardır.
- Çevre dostu özelliklerinden dolayı tercih edilen madde toprağa zarar vermeden böcek oluşumunu önler ve aynı zamanda bitkilere de zarar vermez.
- Dezenfektan özelliği sayesinde halı, tuvalet ve yer temizliklerinde boraks deterjan yerine kullanılır.
- Boraks böcek ilacı evde ve iş yerlerinde oluşan hamam böceklerine karşı önlem alınmasında etkili bir maddedir.
- Bütün bu kullanım alanlarına ek olarak boraks borcam ve cam elyafı sektöründe, ahşap koruma malzemelerinin yapısında ve zırhlı ve askeri araçların tasarımında kullanılır.
Boraks Yerine Ne Kullanılır?
- Slime yapımında kullanılan boraks, bazı çocuklarda alerjiye neden olabilir. Slime yapımında boraks yerine sıvı nişasta kullanılabilir. Sıvı nişasta kullanılarak slime yapmak için çeyrek su bardağı sıvı nişasta, gıda boyası, sıvı tutkal yeterlidir.
- Yaklaşık 100 gram tutkal boş bir kase içerisine alınır. Seçilen renkteki gıda boyası kabın içine birkaç damla damlatılır. Sıvı nişastanın yarısını renkli tutkal karışımına eklenir ve bir kaşık yardımıyla karıştırılır. İyice karıştırdıktan sonra nişastanın geri kalanı da dökülerek bu defa eller kullanılarak iyice yoğrulur.
- Boraks yerine şampuan ve toz deterjan ya da traş köpüğü kullanılarak da slime yapmak mümkündür.
Boraksın Zararları Nelerdir?
- Metal zehirlenmelere karşı azaltıcı etkiye sahip olan boraks faydaları olduğu kadar zararları da olan bir maddedir. Çocukların ulaşamayacağı yerlerde muhafaza edilmesi gereken boraks, hata sonucu içildiği veya yendiği zaman geri dönüşü olmayan ciddi hasarlara neden olabilir.
- Zehirlenmeye neden olabilen boraks tüketildiğinde yeşil ya da mavi renkte kusma meydana gelir.
- Buna ek olarak deride kızarıklıklar ve dökülmelere yüksek ateş eşlik edebilir. Böyle bir durumda vakit kaybetmeden doktora gidilmelidir.
- Ev temizliğinde eldivensiz boraks kullanımı ciltte alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
- Peki, boraks tehlikeli mi? Yurt dışında bazı ülkelerde sperm sayısını azalttığından dolayı yasaklıdır.
- Paketlenmiş hazır gıdaların bazısında koruyucu amaçlı olarak boraks kullanılır.
- Boraks içeren maddeler kısa süreli vücuda alındığında önemli bir sağlık sorununa yol açmasa da uzun süreli boraks tüketimi karaciğer kanserine yakalanma riskini arttırabilir.
- Boraksın zararları nedeniyle hamile kadınlar tarafından kullanılması önerilmez.
- Özellikle son zamanlara oyun hamuru olan slime içinde yaygın olarak kullanılan boraks, uzun süre solunduğu zaman akciğer kanserine neden olabilir.
Boraks Nerede Satılır? Boraks Fiyatları Ne Kadar?
- Boraks eczanelerden ve bazı aktarlardan satın alınabilir.
- Ayrıca internet üzerinden online ürün satışı yapan güvenilir firmalardan boraks satın alınabilir.
- Kullanım alanlarına, ürünün kalitesine ve markasına göre fiyatları değişiklik gösterir.
- Ortalama boraks fiyatları 8 ile 50 lira arasındadır.
- Boraks fiyat farklılıklarının en büyük nedeni ise kullanım alanlarındaki farklılıktır.
- Ev temizliğinde kullanılan madde daha ekonomiktir.
- Güvenli olması açısından tüketimi zararlı olan kimyasal maddenin eczanelerden alınması önerilir.
- Güvenilir olmayan internet sitelerinden alınan boraks aşırı hassasiyete neden olarak ciddi sağlık problemleri oluşturabilir.
